Ticaret Bakanlığı’ndan alınan yazıda, Avrupa Komisyonu tarafından Avrupa Birliği Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM-Carbon Border Adjustment Mechanism/CBAM) Tüzüğü üzerinde değişikliklerin önerildiği ve ekte yer alan taslak belgenin hazırlandığı belirtilmekte olup, bahse konu taslakta genel hatları ile raporlama yükümlülüklerinin sadeleştirilmesi, SKDM kapsam muafiyetlerinin değiştirilmesi, gömülü emisyon hesaplamaları ve mahsuplaşma yöntemleri gibi temel alanlarda değişikliklerin yer aldığı ifade edilmektedir. Bu kapsamda özetle;
• Madde 1(1), AB’ye ithal edilen çok düşük miktarlardaki emisyonları SKDM kapsamı dışında tutmak için SKDM Tüzüğü’nün yeni Ek VI’sında belirtildiği gibi bir eşik değer belirlenmesini (50 ton CO2 eşleniği-Hesaplama yöntemi EK VII’de verilmektedir.),
• Madde 1(2), ithalatçı ve operatör tanımlarının değiştirilmesini,
• Madde 1(3) ve 1(4)(a) ila (b) ithalatçılara eşiğin üzerindeki eşyayı ithal etme yetkisi verilmesine ilişkin kuralları,
• Madde 1(4)(c), menşe ülke dışında üçüncü bir ülkede ödenen bir karbon fiyatının talep edilmesini,
• Madde 1 (4) (d), yetkili SKDM beyan sahiplerinin, hukuki sorumluluk kendilerinde kalmak kaydıyla, beyan gerekliliklerini üçüncü taraflara devretme olasılığını, beyanda yer alacak hususları,
• Madde 1(5), alüminyum ve çelik sektörlerinde kullanıcı malları söz konusu olduğunda gömülü emisyonların hesaplanmasını kolaylaştırmak için yeni bir emisyon hesaplamasını, yetkili SKDM beyan sahipleri tarafından rapor edilecek bilgileri ve yıllık SKDM raporlarının sunulacağı tarihi
• Madde 1(6) ve 1(26), emisyon doğrulama kurallarını, gömülü emisyonları doğrulama yükümlülüğünün yalnızca gerçek değerler için geçerli olmasını,
• Madde 1(8), Madde 10 SKDM portalında değişiklikleri, • Madde 1(9), akredite doğrulayıcıların SKDM siciline (veri tabanına) erişebilmeleri ve kaydını,
• Madde 1(14), SKDM sertifikalarının satışının başlangıç tarihinin Şubat 2027’ye alınmasını,
• Madde 1(15) ve 1(18), mali yükümlülük başlangıcının hala 2026 yılından hesaplanacağını,
• Madde 1(16), mali yükümlülüklerinin hesaplanmasının basitleştirilmesini,
• Madde 1(17), geri satın alma limitinde değişiklik,
• Madde 1(21), yetkili makamların cezayı değiştirme olasılığını,
• Madde 1(23), Komisyon’a devredilen yetkileri değiştirmekte,
• Madde 1(25), kalsine edilmemiş kaolinik killerin SKDM kapsamından çıkarılmasını,
• Madde 1(26), gömülü emisyonların hesaplanmasında yalnızca doğrudan emisyonların dikkate alınması gereken SKDM eşya listesine elektriğin eklenmesini, ekler, gömülü emisyon hesaplamasında çeşitli basitleştirmeleri düzenlemektedir.
Bahse konu yazıda ayrıca, Avrupa Komisyonu tarafından yapılan açıklamada Tüzük ile getirilen değişikliklerin,
• SKDM raporlama gereksinimlerindeki akışın daha basitleştirilerek yönetim yüklerinin azaltılması özellikle KOBİ seviyesindeki paydaşların raporlama sürecinde yaşadığı sorunların aşılması,
• SKDM Tüzüğünün çevresel hedeflerin korunmasına zarar vermeden maliyet etkin bir hale getirilmesi,
• AB’ye ihracat yapan firmaların raporlama gereksinimlerinin kolaylaştırılması ve kompleks yapıda olan veri temini ve hesaplamalarının kolaylaştırılması,
• AB Komisyonunun gözetim faaliyetlerinin kolaylaştırılması,
• AB ithalatçılarının SKDM raporlama gereklilikleriyle başa çıkmasının zor olduğu aynı zamanda Üye Devletlerin yetkili makamlarının önemli denetim görevlerini yerine getirmesinin zorlaştığı ve belirli ithalatçıları SKDM yükümlülüklerinden muaf tutmak için bir eşik getirilerek hafifletilmesine yönelik olduğunun belirtildiği ifade edilmektedir.
Bu çerçevede, taslağa ilişkin olabilecek görüşlerinizin Ticaret Bakanlığı tarafından gelecek dönemde AB nezdindeki girişimlerde değerlendirilmesini teminen 10 Mart 2025 Pazartesi günü saat 12:00’a kadar [email protected] adresine iletilmesi gerekmektedir.
Kaynak: Orta Anadolu İhracatçı Birlikleri
https://oaib.org.tr/Uploads/Sirkuler/202555-2427.pdf